Avgust
14
Ne propustite koncert grupe VAN GOGH na Zlatiboru!
Vreme: 17.avgust. 2010, početak u 20:30h
Mesto: Zlatibor, kraljev trg
Jul
20
Letnja Bob Staza Na Zlatiboru Otvara Kapije U Maju 2011. Godine
Zlatibor Trekbekovi (0) Komentari (18)Izgradnja zimsko-letnjeg zabavnog parka "Obudojevica", na brdu iznad jezera u samom centru Zlatibora, sve je izvesnija. Iako je opština Čajetina to zemljište poverila "Skijalištima Srbije" još 2008. godine, posao je do nedavno bio "zamrznut", ali kako saznajemo, predstavnici opštine i beogradskog preduzeća su prošle nedelje dogovorili nastavak realizacije tog projekta.
Deo sadržaja u budućem parku biće na raspolaganju posetiocima već 1. maja 2011. godine.
Javno preduzeće "Skijališta Srbije" najavilo je da će početkom avgusta 2010. godine raspisati tender za nabavku letnjeg boba na šinama, što će biti samo jedna od atrakcija u budućem parku.
Osim staze za letnji bob, zabavni park će na prostoru od oko 7,5 hektara, imati "tubing" stazu , dragon tobogan, avantura park. Imaće i multifunkcionalnu stazu za sankanje i mauntin bajk, "ekstrim" poligon sa trampolinom i stenom za penjanje, poligon ski škole, dečiji snežni park....
Celokupna inveticija je procenjena na oko 5 mil EUR, a posao u budućem parku će dobti od 50 do 80 ljudi.
Osim sadržaja u parku, "Skijališta Srbije" će infrastrukturno opremiti ovo zemljište, a najzahtevnije će biti izgradnja mini brane i akumulacije vode za pravljenje veštačkog snega.
Instalacija za pravljenje veštačkog snega omogućavaće pokrivanje svih staza, dok kapacitet snežnih topova neće biti manji od 150 m3/sat, čime će snežni prekrivač tokom cele sezone biti najmanje 25 cm debljine.
Bojana Božanić iz opštine Čajetina rekla je da će zabavni park "Obudojevica" znatno unaprediti turizam na Zlatiboru, samim tim što će obogatiti sadržaje u ovom turističkom centru, ali i zbog toga što će uz pomoć veštačkog osneživanja staza produžiti ski sezonu.
izvor: eKapija
Februar
02
U hotelu Čigota na Zlatiboru nalazi se zatvoren bazen koji vam je na raspolaganju:
Svakog dana od 13:30 do 18:30hCena ulaznice: 500 din
(ulaznice se kupuju na recepciji hotela)
Kontakt tel: 031/597-293
U ponudi se nalazi zatvoren poluolimpijski
bazen, dimenzija 25m x 12,5m sa nivelisanim dnom dubine, počevši
od 1,20m do 1,80m.
Po izlasku iz bazena možete uživati u
nekom od wellness sadržaja
ili koristiti finsku saunu sa užarenim ugljevljem,
parno kupatilo, đakuzi...
CENOVNIK USLUGA RELAX CENTRA:
| Gosti Instituta | Gosti | |
| Opšta masaža | 1.700,00 din. | 1.700,00 din |
| Parcijalna masaža | 1.000,00 din. | 1.000,00 din. |
| Finska sauna i parno kupatilo | 600,00 din. | 720,00 din. |
| Hidromasaža | 600,00 din. | 720,00 din. |
| Solarijum (1 minut) | 20,00 din. | 20,00 din. |
| Jakuzzi | 150,00 din. | 180,00 din. |
| Bazen - noćno kupanje | 300,00 din. |
ulaz i noćno kupanje 500,00 din. |
|
Relax paket 7 dana
(sauna-parno kupatilo-hidromasaža) Obavezna rezervacija termina |
4.500,00 din | |
|
Godišnja karta (bazen – jakuzzi-sauna-parno kupatilo) |
45.000,00 din | |
|
Radno vreme RELAX CENTRA od 0900 do 2100 | ||
Piše: Vladimir Josipović
Februar
02
Kontakt: 064/1614410
|
CENOVNIK IZNAJMLJIVANJA SKI OPREME |
||
|
|
1 DAN |
7 DANA |
|
KOMPLETNA OPREMA |
900 |
5.000 |
|
KOMPLETNA DEČIJA OPREMA |
700 |
4.000 |
|
SKIJE |
500 |
3.000 |
|
SKIJE DEČIJE |
450 |
2.500 |
|
CIPELE |
400 |
2.000 |
|
CIPELE DEČIJE |
350 |
1.500 |
|
ŠTAPOVI |
100 |
500 |
|
NAPOMENA: |
||
|
Dečiji komplet čine skije do 140cm i cipele do broja 35 |
||
|
Porodični popust 10% (minimum 4 kompleta) |
||
Januar
15
Photo: Vladimir Josipović
Decembar
17
CENE ZA DOČEK NOVE 2010. GODINE – NOĆNI KLUBOVI I KAFE BAROVI - ZLATIBOR
Zlatibor Trekbekovi (0) Komentari (7)
Dragi moji evo nekih nezvaničnih cena za doček nove 2010 godine na Zlatiboru.
(lista će biti proširena)
Grand Pub: 60 evra - ulaz
Adađo: 2.000 din - ulaz
Mont: 2.000 din - ulaz
Zlatno burence: 6000 din - hrana i piće u neograničenim količinama
Hotel "Čigota": 5.500 din, repriza: 4.500 din
Decembar
10
Obavestavamo Vas da ce za docek Nove Godine, na Zlatiboru na Kraljevom trgu,
nastupiti nas poznati pevac Zeljko Samardzic.
Zeljka Samardzica ce na novogodisnjem koncertu pratiti njegov bend, a pored svojih
hitova izvesce i nekoliko prigodnih numera. Nesto pre ponoci ce nastupiti trubacki
orkestar koji ce najaviti, a tacno u ponoc ce vatromet obeleziti dolazak Nove
Godine.
Trenutno se zatiborski Kraljev trg i ulice kite novogodisnjim ukrasima, tako da ce
docek Nove Godine uz snezni prekrivac, biti u pravom praznicnom ambijentu. Gosti
koji budu na Kraljevom trgu 31. decembra moci ce da se lepo zabave, ali i da se
zagreju uz caj, kuvano vino i rakiju.
Izvor: http://www.zlatibor.org
Novembar
11
Mart
30
Januar
29
Za pravljenje 1 komplet lepinje potrebno je:
- 1 lepinja
- 1 jaje
- 1 supena kašika starog zlatiborskog kajmaka
- 5 supenih kašika pretopa (saft od jagnjećeg i prasećeg pečenja - možete ga naći u svakoj pečenjari)
Odsecite gornju trećinu lepinje. Donji deo premažite kajmakom. Umutite jaje i prelijte ga preko kajmaka. Utisnite ga malo u lepinju. Stavite u zagrejanu pećnicu i pecite 10 minuta. Kad izvadite lepinju, prelijte je zagrejanim pretopom.
Prijatno!
Januar
27
Januar
26
Zimovanje na Zlatiboru, gde trenutno boravi oko 5.000 turista, biće od
sutra jeftinije za 15 odsto, najavio je savetnik u Turističkoj
organizaciji Zlatibora Jovan Pavlović.
Prenoćište u privatnom smeštaju, po novom cenovniku, koštaće osam evra u centru tog turističkog mesta, rekao je on i dodao da se može računati da će na periferiji biti još jeftinije, dok će najniža cena polupansiona u nekom od mnogobrojnih hotele i odmarališta iznositi 1.800 dinara.
Ukoliko se ostvare prognoze meteorologa da će narednih dana pasti sneg, Zlatiborci se nadaju novim gostima kojima bi na raspolaganju bio i Ski centar "Tornik".
Drugi deo zimske sezone na ovoj planini obeležiće i kongresni turizam, istakao je Pavlović.
Sutra u hotelu "Palisad" počinje tradicionalno Savetovanje agronoma Srbije, koje će okupiti više stotina poljoprivrednih stručnjaka, dok u "Čigoti" počinje trodnevno savetovanje finansijskih i računovodstvenih radnika Srbije.
Prenoćište u privatnom smeštaju, po novom cenovniku, koštaće osam evra u centru tog turističkog mesta, rekao je on i dodao da se može računati da će na periferiji biti još jeftinije, dok će najniža cena polupansiona u nekom od mnogobrojnih hotele i odmarališta iznositi 1.800 dinara.
Ukoliko se ostvare prognoze meteorologa da će narednih dana pasti sneg, Zlatiborci se nadaju novim gostima kojima bi na raspolaganju bio i Ski centar "Tornik".
Drugi deo zimske sezone na ovoj planini obeležiće i kongresni turizam, istakao je Pavlović.
Sutra u hotelu "Palisad" počinje tradicionalno Savetovanje agronoma Srbije, koje će okupiti više stotina poljoprivrednih stručnjaka, dok u "Čigoti" počinje trodnevno savetovanje finansijskih i računovodstvenih radnika Srbije.
izvor: www.srbijanet.rs
Januar
25
Obnovljenim ski-centrom na Zlatiboru dominira moćna žičara, koja može da preveze do 3.000 skijaša na sat.
Izvor: Politika
Autor: Branko Pejović
 |
| Pogled sa staze Čigota na deo žičare i zlatiborski krajolik (Photo: S. Jovičić) |
Široke
padine podno Tornika, najvišeg vrha Zlatibora (1496 m), opet će biti
raj za skijaše – tu, na vazduhu koji opija, među borovima, ovih dana
oživljava ski-centar, moderno uređen i opremljen, sa prvom šestosednom
žičarom u Srbiji. Država je, preko JP „Skijališta Srbije“, uložila
milione evra da skijanju na „zlatnoj“ planini udahne novi život...
Skijalište na padinama pod Tornikom, sa dve omanje žičare, napravljeno
je pre četvrt veka, a razoreno je tokom bombardovanja 1999. Od objekata
i staza ostale su samo ruine. Obnova je otpočela pretprošlog leta, a
Tornik je sada spreman da, moderniji i lepši, dočeka skijaše, kojima je
na raspolaganju šestosedna žičara dostojna uglednih alpskih smučarskih
centara.
Već na ulazu u ski-centar „Zlatibor“, kako je novo
ime skijalištu pod Tornikom, pogled privlači ta moćna žičara. Sa
velikom polaznom stanicom u podnožju i pristupnim delom nalik kakvom
graničnom prelazu, te visećim korpama kojima odjednom šestoro može da
se ka vrhu Tornika uputi. Taj ski-lift ima 107 korpi, dug je 1.850
metara, najbrže ide pet metara u sekundi, oko 3.000 skijaša na sat može
da preveze.Kreće sa 1111 metara nadmorske visine i penje se do 1496
metara. Na prilazu ovom „šestosedu“ su dve drvene kućice, u
tradicionalnom graditeljskom stilu, u blizini njih moderni tabači
snega. S druge strane dve kraće staze za skijaše početnike i sankanje
„na gumi“. Ukupno 22 radnika brinu o radu ski-centra i bezbednosti
gostiju.
– Šestosedna žičara je francuske proizvodnje,
poznate marke „pomagalski“. Trenutno je najveća u Srbiji. Ona opslužuje
sve tri ovdašnje staze: „Zmajevac“, koji ima najveći uspon i koristi se
za slalom, „Tornik“, koji je nešto blažeg pada i namenjen je za
veleslalom, i „Čigota“, koja će se u kombinaciji sa „Tornikom“
koristiti za „superdži“. Tokom ove zimske sezone biće obavljena
rekonstrukcija starog ski-lifta zvanog „bandera“ kraj staze „Zmajevac“,
što bi bilo već urađeno da nije kasnila oprema iz uvoza – objašnjava
nam rukovodilac ski-centra „Zlatibor“ Bratislav Smiljanić, građevinski
inženjer, već tri decenije u skijanju: kao takmičar, instruktor,
organizator.
Prolazimo zajedno sa Smiljanićem stazama
ski-centra. Sneg je tek pao, pa se tabač sa gusenicama polako penje
strminama. Borova šuma svuda unaokolo, kroz nju prokrčeni ski-putevi
koji staze povezuju, a odatle puca pogled na zlatiborske proplanke. U
donjem delu staze „Čigota“, iz šume izranjaju dve nevelike
zgrade-brvnare, tek napravljene. Jedna je za smeštaj opreme, druga je
ski-bife.
– Sve tri staze su potpuno spremne i bezbedne,
urađena im je građevinska korekcija. Namenjene su uglavnom za umešnije
skijaše. Već smo dobili zvanično odobrenje da se mogu koristiti. Od
trenutka kad padne prvi veći sneg trebaju nam 24 sata da se staze
„ispeglaju“ i skijanje pod Tornikom kreće – kaže Bratislav Smiljanić.
Prema najavama, narednih dana, kada ka Zlatiboru krene plima turista, biće organizovana celodnevna autobuska linija od centra planine do desetak kilometara udaljenog skijališta. Već su određene i cene ski-pasa: 1.150 dinara dnevno (za decu 800), a sedmično 5.850 (za decu 3.700).
Iako je na sređivanju ski-centra „Zlatibor“ urađeno
mnogo, vidljivo je da je još štošta ostalo da se uredi. Recimo, put iz
pravca Zlatibora koji vodi pored vodoakumulacije Ribnica jeste znatno
proširen, ali samo polovina te trase je asfaltirana – ostatak će
sačekati proleće. Zatim, na skijalištu nema objekata u kojima bi
posetioci mogli da se okrepe toplim čajem ili da nešto pojedu (za
ski-bife još nije nađen zakupac), pa će ove zime skijaši morati
osveženje da ponesu u rančevima. U planu je gradnja velikog restorana
(oko 900 kvadrata) u podnožju skijališta, kao i gradnja gondole od
središta Zlatibora do Tornika, ali i na jedno i na drugo će se još
sačekati. Ni najavljeni veštački sneg u ovoj sezoni neće moći da bude
korišćen. Jeste dobijena dozvola da se iz obližnjeg Ribničkog jezera
koristi voda za veštački sneg, koji bi znatno produžio skijašku sezonu,
ali topovi za taj sneg i prateće instalacije će biti nabavljeni tek za
iduću godinu.
Jednom rečju, ovo će biti zima uhodavanja delimično završenog ski-centra koji se, uz dodatne intervencije, može koristiti i za smučarska takmičenja evropskog nivoa.
Prema najavama, narednih dana, kada ka Zlatiboru krene plima turista, biće organizovana celodnevna autobuska linija od centra planine do desetak kilometara udaljenog skijališta. Već su određene i cene ski-pasa: 1.150 dinara dnevno (za decu 800), a sedmično 5.850 (za decu 3.700).
Jednom rečju, ovo će biti zima uhodavanja delimično završenog ski-centra koji se, uz dodatne intervencije, može koristiti i za smučarska takmičenja evropskog nivoa.
Decembar
28
- Ski pas za sidro i bebi liftove (konopac) od 600, 00 do 1200, 00 din dnevno
- Ski oprema je od 400, 00 do 900, 00 din za komplet dnevno (skije, štapovi i pancerice),
- iznajmljivanje dečjih sanki od 200 ,00 do 300, 00 din dnevno,
- vožnja sankama sa konjskom zapregom 500, 00 din po turi
- iznajmljivanje motornih sanki 2400, 00 din za pola sata i 4000, 00 din za sat vremena.
- Škola skijanja: cena časa od 400, 00 i 800, 00 din.
Decembar
28
CENE ZA DOČEK NOVE 2009. GODINE – NOĆNI KLUBOVI I KAFE BAROVI - ZLATIBOR
Zlatibor Trekbekovi (0) Komentari (3)- Adađo – 2.500, 00 din ulaz, repriza 01.01.2009.1.500, 00 din ulaz
- Miris dunja - 70€ -večera, aperitiv, kafa ; repriza 01.01.2009. 40 € - večera, aperitiv, kafa
- Fama – 50 € ulaz (na zatvorenoj terasi lokala), Tref bend; repriza 01.01.2009. 30 € ulaz
- Mondo - 50 € ulaz (na zatvorenoj terasi lokala) Tref bend; 40 € u lokalu DJ; repriza 01.01.2009. 20 € ulaz
- Srpski bek – 50 € švedski sto, aperitiv; repriza 01.01.2009. 30 € ulaz
- Sanset – 50 € ulaz; repriza 01.01.2009. 25 € ulaz
- Grand - 90-110 € neograničeno piće i hrana; repriza 01.01.2009. 30 € ulaz
- Vendom – 60 € švedski sto, repriza 01.01.2009. 30 € ulaz
- Leskovac - 5.500,00 din - večera, aperitiv, kafa;
- ULAZ U UGOSTITELJSKE OBJEKTE RESTORANSKOG TIPA JE SLOBODAN.
Novembar
17
Zlatibor
ima subalpsku klimu. Srednja godišnja temperatura na
Zlatiboru iznosi oko 7,5°S. Najhladniji mesec je januar, sa prosečnom
temperaturom od oko –2,5°C, a najtopliji je avgust, sa oko 15°C.
Prosječna dnevna temperatura na Zlatiboru iznosi oko 18°C. Prosječni
broj sunčanih sati godišnje je oko 2000.
Padavine na Zlatiboru variraju od mesta do mesta. Prosječna godišnja visina padavina na Palisadu je oko 880 mm, u Ljubišu oko 990 mm, a u Čajetini oko 940 mm, dok jugoistočni predeli imaju nešto više od 1000 mm. Najviše padavina se izlučuje u maju i oktobru, dok je najsuvlji mjesec mart. Kiše padaju preko cijele godine, grad u toplijim periodima (od maja do septembra), a snijeg pada od oktobra do maja i zadržava se u proseku oko sto dana, ali se često događa da padne i izvan ovog preioda. Letnje padavine su u obliku jakih pljuskova propraćenih grmljavinom i izazivaju eroziju. Magle su retke, posebno na centralnom dijelu Zlatibora, a i kad se pojave, brzo se gube, jer nema većih kotlina u kojima bi se zadržale. Međutim, često se događa da se oblaci spuste i zahvate planinske vrhove više od 1000 m.
Vlažnost vazduha ima, u prosjeku, najveću vrednost u 7, a najmanju u 14 časova, i nikad nije manja od 75%.
Najčešći i najbrži vetrovi na Zlatiboru su oni koji dolaze sa jugozapada i severoistoka. Najčešći i najjači u toku cele godine je severoistočni vetar, posebno u periodu od oktobra do maja. On u svim godišnjim dobima snižava temperaturu vazduha. Jugozapadni i južni vetrovi se obično javljaju od jeseni do proleća i donose relativno tople vazdušne mase, tako da zimi ublažuju hladnoću, a leti povećavaju temperaturu vazduha.
Zlatiborska klima je povoljna za liječenje bronhijalne astme i drugih alergijskih oboljenja.
Padavine na Zlatiboru variraju od mesta do mesta. Prosječna godišnja visina padavina na Palisadu je oko 880 mm, u Ljubišu oko 990 mm, a u Čajetini oko 940 mm, dok jugoistočni predeli imaju nešto više od 1000 mm. Najviše padavina se izlučuje u maju i oktobru, dok je najsuvlji mjesec mart. Kiše padaju preko cijele godine, grad u toplijim periodima (od maja do septembra), a snijeg pada od oktobra do maja i zadržava se u proseku oko sto dana, ali se često događa da padne i izvan ovog preioda. Letnje padavine su u obliku jakih pljuskova propraćenih grmljavinom i izazivaju eroziju. Magle su retke, posebno na centralnom dijelu Zlatibora, a i kad se pojave, brzo se gube, jer nema većih kotlina u kojima bi se zadržale. Međutim, često se događa da se oblaci spuste i zahvate planinske vrhove više od 1000 m.
Vlažnost vazduha ima, u prosjeku, najveću vrednost u 7, a najmanju u 14 časova, i nikad nije manja od 75%.
Najčešći i najbrži vetrovi na Zlatiboru su oni koji dolaze sa jugozapada i severoistoka. Najčešći i najjači u toku cele godine je severoistočni vetar, posebno u periodu od oktobra do maja. On u svim godišnjim dobima snižava temperaturu vazduha. Jugozapadni i južni vetrovi se obično javljaju od jeseni do proleća i donose relativno tople vazdušne mase, tako da zimi ublažuju hladnoću, a leti povećavaju temperaturu vazduha.
Zlatiborska klima je povoljna za liječenje bronhijalne astme i drugih alergijskih oboljenja.
Novembar
17
Nekolike pretpostavke pokušavaju da objasne poreklo imena Zlatibor.
U Srednjem veku, ovaj kraj se nalazio u okviru župe Rujno, administrativne oblasti Raške, pa je i celi Zlatibor nosio takvo ime. Ono potiče od kržljave biljke ruja koja se koristila za bojenje (štavljenje) kože i izvozila se u Dubrovnik, a danas raste po selima Semegnjevu, Stublu i Uvcu. Od XVIII veka, sve više se koristi naziv Zlatibor, a i 1855. godine je, prilikom nove administrativne podjele Srbije, Rujanski srez podeljen na Ariljski i Zlatiborski, pa ime Zlatibor dospeva i u zvanična dokumenta.
Postoje tri predanja o postanku imena Zlatibora.
Izvjesno je da je to ime nastalo od reči zlato, odnosno zlatni i bor, ali ne zna se na koji način.
Složenica Zlatibor ima u svom sastavu dve osnove: zlato i bor. Prvi deo složenice (zlato) je jasan, drugi deo (bor) nas najverovatnije upućuje na drvo bor . Prema tome, složenica bi mogla značiti zlatni bor i da je planina po tome dobila ime. Pri tom se misli na zlatiborski zlatni bor kao poseban varijetet bora. Osnovna karakteristika borova sa ovim imenom je da, za razliku od drugih borova, imaju jedan deo žutih i žutozelenih iglica. Poznato je da je do sada identifikovano tri zlatna bora. U vezi sa navedenom hipotezom o poreklu imena Zlatibor od zlatnog bora kao posebnog varijeteta bora, mogu se postaviti dva pitanja. Prvo se odnosi na to čije se ime pre pojavilo - ime planine ili ime zlatnog bora (i sam bor sa takvim karakteristikama). Ako se Zlatibor tako zvao i pre pojave zlatnog bora, onda ne postoji mogućnost da je Zlatibor dobio ime po tom boru. Ako je situacija obrnuta, onda takva mogućnost postoji. Siguran odgovor na ovo pitanje se ne zna. Drugo je pitanje da li jedna takva pojava kao što je boja četine (iglica bora), i to na jednom stablu, može biti razlog za ime ne samo jednom užem lokalitetu (što nije isključeno) nego i jednoj planini i široj oblasti. Malo je verovatno da je to tako. Možemo zaključiti da nam verovatni odgovori na postavljena pitanja ne daju dovoljno osnova za prihvatanje ponuđene hipoteze.
Time što je skoro isključena mogućnost vezivanja imena Zlatibor za zlatni bor kao poseban varijetet, nije isključena još jedna mogućnost vezivanja imena Zlatibora za bor. Naime, Zlatibor je u prošlosti (delimično i sada) bio veoma bogat borovim šumama. Šume crnog i belog bora bile su veliko bogatstvo ovog kraja. Koristili su ih kao građevinski materijal za kuće i druge objekte: zgrade, ambare, košare, torove, ograde oko kuća i imanja i sl. Od borova se proizvodio veoma dragoceni katran koji se izvozio u mnoge krajeve a stizao je čak i u Dubrovnik. Najzad, tu je borov luč koji je u prošlosti služio za osvetljavanje prostorija u kojima su ljudi živeli a koji su Zlatiborci prodavali po celoj Srbiji. Znači, od bora se moglo živeti. Bio je zlata vredan, zaista zlatan bor. To je mogao biti razlog za ime ove planine. Ali nije ovde samo u pitanju velika ekonomska vrednost bora, upotrebna i tržišna. Beli bor ima crvenkastožutu ili žutu, zlatastu boju kore, žuto stablo. Dakle i izgled bora mogao je biti razlog za ime. Naročito ako imamo na umu beli bor (Pinus silvestris). Da zaključimo: bor, zlata vredan i zlataste boje stabla, može biti jedno od mogućih i verovatnih objašnjenja za ime ove planine.
Ne zna se mnogo o starosti ovoga oronima. Zvanične potvrde o imenu Zlatibor imamo tek od početka 19. veka. Prve pisane tragove o nazivu Zlatibor imamo u izveštajima koje su u toku Prvog srpskog ustanka odavde slali ustanici. Takođe je izvesno da ga pisci tih izveštaja nisu izmislili već je on neko vreme i pre toga bio u opticaju, ali ne zna se koliko dugo. Slobodna je pretpostavka da je to od druge polovine 18. veka.
Stari naziv za planinu Zlatibor je Rujno (Rujan) čije ime potiče od žbunaste biljke ruj (Rhus cotynus) kojom je čitava oblast bila veoma bogata i koja se koristila za štavljenje i bojenje kože. U srednjovekovnoj srpskoj državi postojala je Župa Rujno koja je obuhvatala i današnju oblast Zlatibora. U turskim popisnim knjigama iz 15. i 16. veka imamo zabeležen naziv Rujni batra, što znači rujna planina, brdo. Posle srpskih ustanaka postojala je knežina (potom kapetanija, pa srez ) Rujno. Taj je naziv za teritorijalno-administrati
U Srednjem veku, ovaj kraj se nalazio u okviru župe Rujno, administrativne oblasti Raške, pa je i celi Zlatibor nosio takvo ime. Ono potiče od kržljave biljke ruja koja se koristila za bojenje (štavljenje) kože i izvozila se u Dubrovnik, a danas raste po selima Semegnjevu, Stublu i Uvcu. Od XVIII veka, sve više se koristi naziv Zlatibor, a i 1855. godine je, prilikom nove administrativne podjele Srbije, Rujanski srez podeljen na Ariljski i Zlatiborski, pa ime Zlatibor dospeva i u zvanična dokumenta.
Postoje tri predanja o postanku imena Zlatibora.
Izvjesno je da je to ime nastalo od reči zlato, odnosno zlatni i bor, ali ne zna se na koji način.
- Jedno kaže da je ime Zlatibora nastalo od zlatne boje njegovih pašnjaka, što nije sasvim vjerovatno, jer zlatiborski pašnjaci nisu toliko stari, i ovo predanje ne objašnjava otkud reč bor u imenu Zlatibora
- drugo predanje kaže da su se doseljenici iz Crne Gore i Hercegovine na Zlatibor hvalili bogatstvom borove šume, govoreći: "Zlatan je to bor!"
- a treće predanje, vjerovatno najtačnije, kaže da je to ime postalo
od jedne veoma retke vrste belog bora, tzv. zlatnog bora, čije je
naučno ime Pinus Silvestris Variegata Zlatiborica, po sarajevskom
inžinjeru Salihu Omanoviću. Zlatnog bora još samo ima u selu Negbini i
stavljen je pod zaštitu države.
Složenica Zlatibor ima u svom sastavu dve osnove: zlato i bor. Prvi deo složenice (zlato) je jasan, drugi deo (bor) nas najverovatnije upućuje na drvo bor . Prema tome, složenica bi mogla značiti zlatni bor i da je planina po tome dobila ime. Pri tom se misli na zlatiborski zlatni bor kao poseban varijetet bora. Osnovna karakteristika borova sa ovim imenom je da, za razliku od drugih borova, imaju jedan deo žutih i žutozelenih iglica. Poznato je da je do sada identifikovano tri zlatna bora. U vezi sa navedenom hipotezom o poreklu imena Zlatibor od zlatnog bora kao posebnog varijeteta bora, mogu se postaviti dva pitanja. Prvo se odnosi na to čije se ime pre pojavilo - ime planine ili ime zlatnog bora (i sam bor sa takvim karakteristikama). Ako se Zlatibor tako zvao i pre pojave zlatnog bora, onda ne postoji mogućnost da je Zlatibor dobio ime po tom boru. Ako je situacija obrnuta, onda takva mogućnost postoji. Siguran odgovor na ovo pitanje se ne zna. Drugo je pitanje da li jedna takva pojava kao što je boja četine (iglica bora), i to na jednom stablu, može biti razlog za ime ne samo jednom užem lokalitetu (što nije isključeno) nego i jednoj planini i široj oblasti. Malo je verovatno da je to tako. Možemo zaključiti da nam verovatni odgovori na postavljena pitanja ne daju dovoljno osnova za prihvatanje ponuđene hipoteze.
Time što je skoro isključena mogućnost vezivanja imena Zlatibor za zlatni bor kao poseban varijetet, nije isključena još jedna mogućnost vezivanja imena Zlatibora za bor. Naime, Zlatibor je u prošlosti (delimično i sada) bio veoma bogat borovim šumama. Šume crnog i belog bora bile su veliko bogatstvo ovog kraja. Koristili su ih kao građevinski materijal za kuće i druge objekte: zgrade, ambare, košare, torove, ograde oko kuća i imanja i sl. Od borova se proizvodio veoma dragoceni katran koji se izvozio u mnoge krajeve a stizao je čak i u Dubrovnik. Najzad, tu je borov luč koji je u prošlosti služio za osvetljavanje prostorija u kojima su ljudi živeli a koji su Zlatiborci prodavali po celoj Srbiji. Znači, od bora se moglo živeti. Bio je zlata vredan, zaista zlatan bor. To je mogao biti razlog za ime ove planine. Ali nije ovde samo u pitanju velika ekonomska vrednost bora, upotrebna i tržišna. Beli bor ima crvenkastožutu ili žutu, zlatastu boju kore, žuto stablo. Dakle i izgled bora mogao je biti razlog za ime. Naročito ako imamo na umu beli bor (Pinus silvestris). Da zaključimo: bor, zlata vredan i zlataste boje stabla, može biti jedno od mogućih i verovatnih objašnjenja za ime ove planine.
Ne zna se mnogo o starosti ovoga oronima. Zvanične potvrde o imenu Zlatibor imamo tek od početka 19. veka. Prve pisane tragove o nazivu Zlatibor imamo u izveštajima koje su u toku Prvog srpskog ustanka odavde slali ustanici. Takođe je izvesno da ga pisci tih izveštaja nisu izmislili već je on neko vreme i pre toga bio u opticaju, ali ne zna se koliko dugo. Slobodna je pretpostavka da je to od druge polovine 18. veka.
Stari naziv za planinu Zlatibor je Rujno (Rujan) čije ime potiče od žbunaste biljke ruj (Rhus cotynus) kojom je čitava oblast bila veoma bogata i koja se koristila za štavljenje i bojenje kože. U srednjovekovnoj srpskoj državi postojala je Župa Rujno koja je obuhvatala i današnju oblast Zlatibora. U turskim popisnim knjigama iz 15. i 16. veka imamo zabeležen naziv Rujni batra, što znači rujna planina, brdo. Posle srpskih ustanaka postojala je knežina (potom kapetanija, pa srez ) Rujno. Taj je naziv za teritorijalno-administrati
vnu jedinicu bio u upotrebi sve do polovine 19. veka kada se promenio u Srez zlatiborski.
Treba praviti razliku između imena planine i naziva nekadašnje administrativno-teritorijalne
jedinice Srez zlatiborski čije se teritorije nisu morale u potpunosti
podudarati. Sadašnji Zlatiborski okrug obuhvata znatno širu oblast od
teritorije planine Zlatibor. Malu zabunu unosi i turističko mesto
Zlatibor (naselje) koje ima isti naziv kao i planina.
U podnožju Zlatibora, u selu Vrutci blizu Užica, nalazio se manstir
Rujno u kome je 1537. godine štampana prva knjiga u Srbiji, danas
poznata pod imenom Rujansko četvorojevanđelje
Osim napred izložene pretpostavke, navode se još dva mišljenja o imenu
Zlatibor, ali su ona logički neosnovana. Ne može se prihvatiti
pretpostavka da ime potiče od zlatiborskog belog zlatnog bora (Pinus
silvestris var. Zlatiborica), pošto je naziv planine Zlatibor bio u
upotrebi pre pojave bora sa tim svojstvima. Takođe je neosnovana i
hipoteza da ime potiče od trave zlatiborskih livada i pašnjaka koja u
drugoj polovini leta i ujesen dobije boju zlata, tj. požuti pošto ta
pretpostavka ne objašnjava odakle u nazivu ime bor.
Novembar
17
O Zlatiboru - geografski
Share
Sat 12:45pm | Edit Note | Delete
Share
Sat 12:45pm | Edit Note | Delete
Zlatibor je planina u Srbiji koja se prostire na površini od oko 1000 km², dugačka je 30 km,
a široka i do 15 km. Pruža se pravcem sjeverozapad-jugoistok. Najviši vrh je Tornik (1496 m). Zlatibor
se prostire između 43° 31' N i 43° 51' N, i između 19° 28' E i 19° 56' E.
Poznato je letovalište i zimovalište, kao i klimatsko lečilište.
Zlatibor se nalazi na severom delu oblasti Stari Vlah, granične oblasti
između Raške, Hercegovine i Bosne. Obuhvata predele triju opština
Republike Srbije: Čajetinu, Užice i Novu Varoš u Zlatiborskom okrugu.
Administrativni centar Zlatibora je varošica Čajetina.
Južna i istočna granica Zlatibora su reke Uvac i Veliki Rzav. Na zapadu
se Zlatibor graniči sa Bosnom i Hercegovinom, selima Mokrom Gorom,
Semegnjevom i Jablanicom. Zlatibor je oduvek imao veliki pogranični
značaj. Na brdu Cigli kod Jablanice i danas se raspoznaje granica
Srbije sa dvema carevinama - Austro-Ugarskom i Turskom.
Zlatibor
se nalazi na pola puta od Beograda do crnogorskog i dubrovačkog
primorja. Preko njega prelaze mnogi značajni magistralni putevi i
pruge, među kojima je i pruga Beograd-Bar.
Najbliži veći grad je Užice.
Novembar
17
Zlatibor je, prema popisu iz 2002-ge godine, imao 19433
stanovnika. Prethodnog popisa, 1991-ve godine, taj broj je iznosio
20793. Gustina naseljenosti varira, a u proseku je nešto manja od 20
stanovnika po km².
Sela koja se nalaze na samom Zlatiboru su: Alin Potok, Bijela Rijeka, Branešci, Burađa, Golovo, Gostilje, Dobroselica, Draglica, Drenova, Željine, Jablanica, Jasenovo, Kobilja glava, Kremna, Kriva Rijeka, Kućani, Ljubiš, Mokra Gora, Mušvete, Negbina, Ojkovica, Rožanstvo, Semegnjevo, Sirogojno, Sjeništa, Stublo, Trnava, Uvac, Šljivovica i dr. Na obroncima Zlatibora, tj. na prelazima ka susjednim planinama - Tari, Ponikvama, Jadoviku, Mučnju - nalaze se sela Bioska, Vrutci, Ravni, Drežnik, Drijetanj, Zbojštica, Kačer, Mačkat, Nikojevići, Ljubanje, Skržuti, Stapari, Tripkova i dr.
Zlatiborcima se nazivaju oni čije porodice su starosedelačke, ili oni čije porodice su doseljene na Zlatibor pojedinačno do XVII vieka i u četiri masovna priliva stanovništva koja su potom usledila. U ovom smislu svi zlatiborci su Srbi pravoslavne veroispovedi. Govore srpskim maternjim jezikom, odnosno njegovim istočnohercegovačkim dijalektom. Zlatiborski govor je spor i razvučen, ali Zlatiborci govore veoma čisto i tečno. Vuk Stefanović Karadžić je odredio upravo zlatiborski govor (to jest istočnohercegovački dijalekat) za osnovu srpskog književnog jezika. Zlatiborci vole pismenost, još je Jovan Cvijić zabilježio da nigde među Južnim Slovenima nema tako mnogo samoukih nego kao kod Zlatiboraca.
Zlatiborski melos potiče iz prapostojbine. Nekada je cela Evropa odjekivala ovakvim arhaičnim zvucima, a sada samo zlatiborske narodne pjesme. One su monotone i razvučene, a Zlatiborci, kad ih pevaju, zatisnu jedno uho. To su tzv. pesme iz vika. Najomiljeniji instrument Zlatiboraca bile su gusle.
Zlatiborci su poznati kao ljudi velikih intelektualnih sposobnosti. Posjeduju duhovitost i lukavstvo, koje upotrebljavaju više iz razonode, a ređe iz koristi. Oni su uvek uspevali drugog da nadmudre. Veoma često u govoru koriste poslovice i šale.
Zlatiborce zovu Starovlasima, po oblasti u kojoj žive (Starom Vlahu), i Erama, imenom koje je doneto iz stare postojbine mnogih zlatiborskih porodica, Hercegovine.
Sela koja se nalaze na samom Zlatiboru su: Alin Potok, Bijela Rijeka, Branešci, Burađa, Golovo, Gostilje, Dobroselica, Draglica, Drenova, Željine, Jablanica, Jasenovo, Kobilja glava, Kremna, Kriva Rijeka, Kućani, Ljubiš, Mokra Gora, Mušvete, Negbina, Ojkovica, Rožanstvo, Semegnjevo, Sirogojno, Sjeništa, Stublo, Trnava, Uvac, Šljivovica i dr. Na obroncima Zlatibora, tj. na prelazima ka susjednim planinama - Tari, Ponikvama, Jadoviku, Mučnju - nalaze se sela Bioska, Vrutci, Ravni, Drežnik, Drijetanj, Zbojštica, Kačer, Mačkat, Nikojevići, Ljubanje, Skržuti, Stapari, Tripkova i dr.
Zlatiborcima se nazivaju oni čije porodice su starosedelačke, ili oni čije porodice su doseljene na Zlatibor pojedinačno do XVII vieka i u četiri masovna priliva stanovništva koja su potom usledila. U ovom smislu svi zlatiborci su Srbi pravoslavne veroispovedi. Govore srpskim maternjim jezikom, odnosno njegovim istočnohercegovačkim dijalektom. Zlatiborski govor je spor i razvučen, ali Zlatiborci govore veoma čisto i tečno. Vuk Stefanović Karadžić je odredio upravo zlatiborski govor (to jest istočnohercegovački dijalekat) za osnovu srpskog književnog jezika. Zlatiborci vole pismenost, još je Jovan Cvijić zabilježio da nigde među Južnim Slovenima nema tako mnogo samoukih nego kao kod Zlatiboraca.
Zlatiborski melos potiče iz prapostojbine. Nekada je cela Evropa odjekivala ovakvim arhaičnim zvucima, a sada samo zlatiborske narodne pjesme. One su monotone i razvučene, a Zlatiborci, kad ih pevaju, zatisnu jedno uho. To su tzv. pesme iz vika. Najomiljeniji instrument Zlatiboraca bile su gusle.
Zlatiborci su poznati kao ljudi velikih intelektualnih sposobnosti. Posjeduju duhovitost i lukavstvo, koje upotrebljavaju više iz razonode, a ređe iz koristi. Oni su uvek uspevali drugog da nadmudre. Veoma često u govoru koriste poslovice i šale.
Zlatiborce zovu Starovlasima, po oblasti u kojoj žive (Starom Vlahu), i Erama, imenom koje je doneto iz stare postojbine mnogih zlatiborskih porodica, Hercegovine.
Zlatiborska naselja i kuće
Na Zlatiboru se nalazi najrazvijeniji tip razbijenog sela. Ona zauzimaju ogromne teritorije, ponekad duge po pet-šest kilometara, a diele se na zaseoke. Sela obično imaju više grobalja. Kuće su od borovog i hrastovog drveta, zvane brvnare ili osaćanke. Pravljene su ručnim alatom, ali veoma precizno, i postavljene su na nisku podlogu od kamena. Prozori su malih dimenzija, a vrata obavezno imaju dvoja, na suprotnim zidovima. U kući se nalaze obično dve, mada ponegdje i tri prostorije. Kuhinja, sa ognjištem na sredini, zove se kuća, i u njoj nema ni patosa ni tavana. Iz kuhinje se ulazi u sobu, koja je patosirana i zatavanjena. Pored ovih kuća za življenje, jedno zlatiborsko domaćinstvo je obavezno imalo još pomoćnih zgrada, npr. mlekara, štala i dr. Najljepši i najočuvaniji primerci starih zlatiborskih kuća premešteni su iz svih sela širom Zlatibora u Sirogojno, gdje je napravljen etno muzej pod vedrim nebom.
Zlatiborska naselja:
* Kraljeve Vode (Zlatibor)
* Čajetina
* Alin Potok
* Sirogojno, Drenova, Željine, Trnava
* Rožanstvo
* Gostilje
* Semegnjevo
* Mokra Gora
* Negbina, Draglica, Sjeništa, Jasenovo, Bijela Rijeka, Kućani, Ojkovica, Burađa
* Kremna
* Uvac
* Šljivovica, Branešci
* Jablanica
* Dobroselica
* Mačkat
* Ljubiš
* Vodice
Naselja u opštini Čajetina su:
* Alin Potok
* Branešci
* Golovo
* Gostilje
* Dobroselica
* Drenova
* Željine
* Zlatibor
* Jablanica
* Kriva Reka
* Ljubiš
* Mačkat
* Mušvete
* Rakovica
* Rožanstvo
* Rudine
* Sainovina
* Semegnjevo
* Sirogojno
* Stublo
* Tripkova
* Trnava
* Čajetina
* Šljivovica
Mjesne zajednice u opštini Čajetina su:
* Alin Potok
* Branešci
* Golovo
* Gostilje
* Dobroselica
* Zlatibor
* Jablanica
* Kriva Reka
* Ljubiš
* Mačkat
* Mušvete
* Rožanstvo
* Rudine
* Semegnjevo
* Sirogojno
* Stublo
* Tripkova
* Trnava
* Čajetina
* Šljivovica
Novembar
17
Turistički početci
Planinska lepotica u jugozapadnom delu Srbije bila je odredište dokonih i bogatih još od sredine sedamnaestog veka, mesto privremenog boravka onih koji su, pre svega, tragali za zdravljem, ali i za blagodetnim mirom zlatiborskih padina na kojima se oči odmaraju, a telo puni energijom.
Ipak, pravi turizam se razvio tek kada je na Zlatibor došla jedna krunisana glava, kralj Srbije Aleksandar Obrenović.
U početku je najinteresantnija bila Kraljeva Voda, mjesto na kom je Njegovo Kraljevsko Veličanstvo ručalo, ali su se ubrzo pročuli i drugi zlatiborski visovi: Palisad, Ribnica, Oko.
A onda je, 1905-te godine, na Zlatibor, po zdravlje, došao još jedan kralj Srbije, Petar Prvi Karađorđević. Nakon njegovog boravka sagrađeni su i prvi veliki objekti: hotel "Kraljeva voda" - današnji kongresni centar "Srbija" - vila "Čigota" i pekara.
Zlatibor se nalazi u samom "središtu" Srbije. Rastojanje od ove planine do Beograda je 230 km, do Novog Sada 300 km - baš koliko i do Jadranskog mora. Preko Zlatibora vodi magistrala od Beograda ka primorju, direktne autobuske linije su uspostavljene sa Novim Sadom, Beogradom, Nišom, Jagodinom i drugim gradovima. Preko Zlatibora, a dijelom i kroz njegov masiv, prolazi željeznička pruga Beograd-Bar.
Zlatibor je, prije svega, planina izuzetne ljepote, prijatne klime, prostranih proplanaka, bujnih pašnjaka, vodom bogatih planinskih potoka.
"Ruža vjetrova" se rascvetava upravo nad Zlatiborom. Leta su topla, a zime blage. Kiše padaju relativno često, a snijega ima od oktobra do maja.
Kulturno-istorijski spomenici
Danas na Zlatiboru postoje tri crkve brvnare. To su crkvice malih dimenzija kojih je nekada bilo više, a danas postoje još samo u selima Dobroselici, Jablanici i Kućanima.
Crkva brvnara u Dobroselici
Crkva brvnara u Dobroselici iz 1821-ve godine čuva ikone Janka Mihailovića Molera i Aleksija Lazovića. Osim Mitra Udovičića iz sela Stubla, imena ostalih graditelja nisu zabilježena. Sva njena arhiva i biblioteka je uništena za vrijeme Prvog svjetskog rata, samo je sačuvan mali broj knjiga koje se i danas koriste. Prema legendi, tu crkvu je podigao sebi za zadužbinu jedan hajduk. Turci su je iz osvete prema njemu zapalili 1809-te godine, ali ju je iznenadna kiša spasila. 1821-ve godine je obnovljena, zajedno sa grobljem koje je takođe osnovao onaj hajduk. Dužina crkve iznosi 7,60, širina 5, a visina zida 2,40 metara. Crkvica je u početku bila pokrivena šindrom, ali je 1938. godine, zalaganjem sveštenika Blagoja Šišakovića, pokrivena crijepom, čime nije izgubila svoj prvobitni izgled. Oltar brvnare je zaokrugljen, a ikonostas je drven i obojen plavom bojom koja podražava mermer. Na sjevernoj spoljnjoj strani u brvnu je urezan natpis zidati se 1821, što znači da je tad crkva podignuta ili obnovljena.
Crkva brvnara u Jablanici
Crkva brvnara u Donjoj Jablanici podignuta je 1838-me godine, a okružena je manjim drvenim građevinama istaknutih porodica iz sela, tzv. sobrašicama. Imena graditelja su ostala nepoznata, ali izgleda da su to bili mještani, osim jednog, koji je bio sa Tare. Dužina crkvice je 11, a širina 5 metara. Oltar je zaokrugljen, dok je ikonostas sasvim lijepo oblikovan.
Crkva brvnara u Kućanima
Crkva brvnara u Peti, zaseoku Kućana, najmanja je crkva brvnara na Zlatiboru. U njoj se nalaze carske dveri Simeona Lazovića iz 1780-te godine. Turci su je zapalili tokom Prvog srpskog ustanka, a obnovljena je 1832-ge godine. Prestala je da opslužuje i njen inventar je prenijet u crkvu u Negbini, a u njoj su ostala samo vrata od velike istorijske i umjetničke vrijednosti, koja su nestala.
I u drugim selima su postojale crkve brvnare, ali su ih Turci popalili ili su propale. Postojala je jedna na krivorječkom groblju u Cerovu, čiji temelji su se do skoro poznavali, a vjeruje se da su se ovakve crkve nalazile i na mjestima zvanim crkvine, kojih ima u skoro svim zlatiborskim selima.
Putujući preko Zlatibora 1826-te godine, Joakim Vujić je posjetio crkvu u Cerovu i o tome pisao u svojoj knjizi "Putešestvije po Serbiji": Posle ručka sa popom Tucovićem i mojim momkom krenem se odavde, pređem potom Grabovicu, prispem jednoj maloj, od drveta načinjenoj crkvi, koja hram jest svjati prorok Ilija. Pri ovoj crkvi su od 1837-me do 1860-te godine vođeni matični protokoli. Kad je 1859-te godine podignuta crkva u Mačkatu, u nju je prenijet inventar iz ove crkvice.
Crkva Svetih Petra i Pavla u Sirogojnu
Crkva u Sirogojnu je zidana 1821-ve, trudom rujanskog serdara Jovana Mićića i mještana iz okoline. Čuva više vrijednih ikona, među kojima su i one koje je naslikao Simeon Lazović.
Crkva u Mačkatu
Crkva u Mačkatu iz 1859-te čuva ikone Aleksija Lazovića.
Crkva u Bijeloj Rijeci
Crkva u Bijeloj Rijeci potiče iz doba Nemanjića. U njoj se nalaze carske dveri koje je slikao Aleksije Lazović 1817-te godine.
Etno selo, Sirogojno
Muzej "Staro selo" u Sirogojnu čuva najljepše primjerke zlatiborskih kuća i drugih građevina nekada potrebnih za život.
Spomen-česme
Česma u Čajetini
Spomen-česme se nalaze u Čajetini ("...u spomen na srećno spasenje Nj.v. kralja Milana u Ivanjdanskom atentatu..." i "...u slavu besmrtnih ratnika sreza zlatiborskog palih u ratovima za oslobođenje i ujedinjenje 1912-1918..."), na Oku (podignuta ratnicima od 1912-te do 1918-te godine iz sela Semegnjeva, Branežaca i Šljivovice), i Popovoj Vodi (izginulim ratnicima od 1912-te do 1918-te iz sela Drijetnja, Ljubanja, Kačera, Mačkata i Krive Rijeke).
Spomen česma na Oku
Spomen-ploče
Spomen-ploče izginulim ratnicima za slobodu i ujedinjenje od 1912-te do 1918-te se nalaze i u crkvama u Ljubišu i Bijeloj Rijeci.
Spomenička obilježja sa spomen-pločama borcima Prvog i Drugog svjetskog rata urađena su u Kremnima i Mokroj Gori.
Spomenik na Kraljevim Vodama
Na Šumatnom brdu se nalazi spomen obelisk strijeljanim ranjenicima na Palisadu decembra 1941-ve godine, a posvećen je i narodnom heroju Savu Jovanoviću Sirogojnu i prvoborcu Aleksandru Jovanoviću Otrovu. Na Palisadu se nalaze dva spomen-obilježja posvećena najvećoj pobjedi zlatiborskih partizana nad bugarskim okupatorom 24-tog, 25-tog i 26-tog avgusta 1944-te godine. Spomen obelisk je podignut na inicijativu predsjednika Socijalističke Federativne Republike Jugoslavije, Josipa Broza. Namjera je bila da se izgradi spomenik zlatiborskim partizanima koji bi se vidio iz svih krajeva tadašnjih Partizanskih Voda. Na spomeniku su upisani stihovi Vaska Pope: Ne dam ovo sunca u očima, ne dam ovo hleba na dlanu!
Spomen-biste
U čajetinskom parku postavljene su četiri spomen-biste prvoboraca: Dobrila Petrovića, Rađena Simovića, Milivoja Ječmenice i Aleksandra Jovanovića Otrova.
Manastiri
Manastir Rujno
na sjevernim obroncima Zlatibora, bio je kulturni i prosvjetni centar u
XVI vijeku. Nalazio se u selu Vrutcima, i u njemu je radila jedna od
prvih srpskih štamparija. Od mnogih štampanih djela iz ove štamparije,
sačuvano je samo jedno Četvorojevanđelje, ali ni ono nije cjelovito.
Štampao ga je samouki monah Teodosije, i završio ga je 1537-me godine.
Slova su na njemu gruba i neujednačena i bila su napravljena od drveta.
Jevanđelje je štampano crnom bojom, osim inicijala i početka
Jevanđelja, gdje je upotrijebljena crvena. Posle 1537-me godine,
kaluđeri iz manastira Rujna prešli su u manastir Raču. Najvjerovatnije
je da su Turci u drugoj polovini XVI vijeka srušili manastir Rujno i
njegove blokove fino obrađenog crvenog mermera odvukli u Užice i
iskoristili za izgradnju islamske vjerske škole (medrese).
Manastir Uvac
U narodnoj pjesmi "Miloš u Latinima", pored ostalih nemanjićkih
zadužbina, pominje se i crkva Janja. Ni do danas nije tačno utvrđeno
mjesto gdje se nalazio ovaj manastir, mada se pominje više lokaliteta,
kao što su, na primjer, Breskva, Rebelj, Sinjac i Rutoše, ali tradicija
kaže da je to predio Stara Dobra u zlatiborskom selu Uvcu, pored
istoimene rijeke. Tu postoje ruševine koje ukazuju da se ovdje nalazio
jedan od značajnijih manastira nemanjićke države. Bio je veoma bogat i
posjedovao je vinograde i pašnjake. Ruševine ovog manastira su skoro
obnovljene i na njihovom mjestu je izgrađen manastir Uvac.
Manastir Dubrava
takođe tek nedavno obnovljen, bio je Janjin metoh i jedna od mnogih
crkava podignutih na Uvcu radi zaštite od bosanskih jeretika bogumila.
Prema jednom narodnom predanju, i u centru sela Gostilja nalazio se jedan srednjovijekovni manastir, zvan Bukalište.
